Trong những năm gần đây, thực phẩm chức năng và thuốc là hai khái niệm thường bị nhầm lẫn bởi người tiêu dùng. Cả hai đều liên quan đến sức khỏe, đều được bào chế dạng viên, bột, siro… nhưng mục đích sử dụng và quy định quản lý của chúng hoàn toàn khác nhau. Việc hiểu rõ sự khác biệt này không chỉ giúp người dùng sử dụng đúng cách, mà còn giúp doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh tuân thủ pháp luật.
Trong bài viết hôm nay, Life Gift Việt Nam sẽ giúp bạn phân biệt thực phẩm chức năng và thuốc và lí do vì sao chúng khác nhau nhé!
Thực phẩm chức năng là gì?
Thực phẩm chức năng (TPCN) là sản phẩm dùng để hỗ trợ, bổ sung và cải thiện chức năng của cơ thể. Chúng không có tác dụng điều trị bệnh, mà giúp tăng cường sức khỏe, phòng ngừa rối loạn chức năng hoặc bổ sung dinh dưỡng còn thiếu.
Ví dụ:
-
Viên uống bổ sung canxi giúp xương chắc khỏe.
-
Thạch collagen hỗ trợ đẹp da.
-
Men vi sinh cân bằng hệ tiêu hóa.
Theo quy định của Nghị định 15/2018/NĐ-CP, thực phẩm chức năng bao gồm 3 nhóm chính:
-
Thực phẩm bổ sung (Supplement foods) – bổ sung dưỡng chất thiết yếu.
-
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe (Health supplements) – hỗ trợ chức năng sinh lý.
-
Thực phẩm dinh dưỡng y học (Medical nutrition) – dùng trong bệnh lý đặc biệt nhưng không thay thế thuốc.
Thuốc là gì?
Thuốc là chế phẩm có chứa hoạt chất dược lý, dùng để phòng bệnh, chữa bệnh, chẩn đoán bệnh hoặc điều chỉnh chức năng sinh lý cơ thể.
Mỗi loại thuốc đều có hoạt chất, hàm lượng, chỉ định, chống chỉ định, tác dụng phụ, liều dùng và được kiểm soát nghiêm ngặt bởi Bộ Y tế.
Ví dụ:
-
Thuốc kháng sinh điều trị nhiễm khuẩn.
-
Thuốc hạ huyết áp, giảm đau, kháng viêm.
-
Thuốc điều trị tiểu đường, gan, dạ dày…
Thuốc chỉ được lưu hành khi có số đăng ký (SDK) do Cục Quản lý Dược cấp phép, kèm theo hồ sơ thử nghiệm lâm sàng và đánh giá an toàn – hiệu quả.
So sánh giữa thực phẩm chức năng và thuốc
Mục đích sử dụng
-
Thực phẩm chức năng (TPCN): Hỗ trợ, bảo vệ, duy trì và tăng cường chức năng của cơ thể; giúp phòng ngừa nguy cơ bệnh tật.
-
Thuốc: Dùng để chẩn đoán, điều trị, làm giảm triệu chứng hoặc chữa khỏi bệnh.
Cơ chế tác dụng
-
TPCN:
Tác động gián tiếp, điều hòa và hỗ trợ hoạt động sinh lý tự nhiên của cơ thể. -
Thuốc:
Tác động trực tiếp lên cơ quan, mô hoặc hệ thống sinh học nhằm can thiệp và điều chỉnh bệnh lý.
Thành phần
-
TPCN: Thường chứa vitamin, khoáng chất, chiết xuất thực vật, probiotic hoặc các hoạt chất sinh học có nguồn gốc tự nhiên.
-
Thuốc: Chứa hoạt chất dược lý (có thể tổng hợp hoặc chiết xuất tự nhiên) được chuẩn hóa hàm lượng, công dụng và liều điều trị cụ thể.
Cơ quan quản lý
-
TPCN: Do Cục An toàn Thực phẩm – Bộ Y tế quản lý.
-
Thuốc: Do Cục Quản lý Dược – Bộ Y tế quản lý.
Hồ sơ pháp lý
-
TPCN: Thực hiện tự công bố hoặc đăng ký công bố sản phẩm, không yêu cầu thử nghiệm lâm sàng.
-
Thuốc: Phải đăng ký lưu hành (SDK), kèm thử nghiệm lâm sàng chứng minh hiệu quả và độ an toàn.
Ghi nhãn & cảnh báo
-
TPCN: Bắt buộc ghi dòng: Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.”
-
Thuốc: Không bắt buộc ghi dòng cảnh báo này.
Phân phối & sử dụng
-
TPCN: Có thể bán rộng rãi tại siêu thị, nhà thuốc, sàn thương mại điện tử, không cần đơn bác sĩ.
-
Thuốc: Nhiều loại cần kê đơn, chỉ định của bác sĩ hoặc dược sĩ.
Vì sao cần phân biệt rõ thực phẩm chứng năng và thuốc?
a. Tránh hiểu lầm khi sử dụng
Nhiều người tiêu dùng nhầm tưởng thực phẩm chức năng có thể chữa bệnh, dẫn đến sử dụng sai cách hoặc bỏ điều trị y tế, gây hậu quả nghiêm trọng.
b. Bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp
Doanh nghiệp cần hiểu rõ để xây dựng hồ sơ pháp lý đúng loại sản phẩm. Việc đăng ký sai (ví dụ: công bố TPCN có công dụng điều trị) có thể bị thu hồi giấy phép, xử phạt hành chính.
c. Đảm bảo uy tín thương hiệu
Doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh đúng quy định sẽ xây dựng niềm tin với khách hàng, đồng thời đáp ứng tiêu chuẩn GMP, ISO 22000:2018, thuận lợi khi mở rộng thị trường quốc tế.
Life Gift Việt Nam – Đối tác gia công thực phẩm chức năng đạt chuẩn GMP
Tại Life Gift Việt Nam, chúng tôi chuyên sản xuất thực phẩm chức năng (TPBVSK) đạt chuẩn GMP, ISO 22000:2018, FDA, với quy trình quản lý chất lượng nghiêm ngặt từ nguyên liệu – sản xuất – kiểm nghiệm – công bố sản phẩm.
Dịch vụ OEM/ODM của Life Gift giúp doanh nghiệp:
-
Tư vấn phân biệt rõ thực phẩm chức năng và thuốc trước khi công bố sản phẩm.
-
Soạn thảo và hoàn thiện hồ sơ pháp lý đúng quy định.
-
Phát triển công thức, sản xuất, đóng gói, và hỗ trợ công bố TPBVSK trọn gói.
Life Gift Việt Nam – Đối tác tin cậy của các thương hiệu tại Việt Nam và quốc tế.
📞 Hotline: 0272.372.3486
🌐 Website: https://lifegiftvietnam.com
✉️ Email: info@lifegiftvietnam.com
🏢 Văn phòng: Số 68, Đường 24B, Phường An Lạc, Quận Bình Tân, TP.HCM
🏭 Nhà máy: Lô A3, KCN Cầu Tràm, Xã Rạch Kiến, Tỉnh Tây Ninh
Bài viết liên quan